Lezing
Boekpresentatie biografie Jan Hendrik Oort
- Datum
- donderdag 29 augustus 2019
- Tijd
- Locatie
-
Oude Sterrewacht
Sterrenwachtlaan 11
2311 GW Leiden
Op 29 Augustus 2019 presenteert Piet van der Kruit zijn boek: 'Jan Hendrik Oort - Master of the Galactic System' in de Oude Sterrewacht. Na een korte lunch en verschillende presentaties over Oort, zullen Ewine van Dishoeck en de kleinzoon van Oort de eerste exemplaren van de biografie in handen nemen.
Inschrijving
Inschrijven voor de boekpresentatie via deze link.
Programma
Tijd | Activiteit |
11:30-12:00 | Inloop, koffie en broodjes |
12:00-12:15 | Welkom en introductie Huub Röttgering |
12:15-12:35 | Lezing: De Oort-archieven door Jet Katgert |
12:35-12:55 | Lezing: Oort en de Sterrewacht/ZWO door Harry van der Laan |
13:15-14:00 | Koffiepauze met friandises |
14:00-14:45 | Lezing Jan Hendrik Oort door Piet van der Kruit |
14:45-15:00 | Aanbieden 'eerste' exemplaren aan Ewine van Dishoeck en Marc Oort |
15:00-15:15 | Afsluiting door Tim de Zeeuw |
15:15-17:00 | Borrel en rondleiding bezoekerscentrum Sterrewacht |

Piet van der Kruit over Hendrik Jan Oort
Jan Hendrik Oort (1900-1992) was een reus onder de astronomen van de twintigste eeuw. Zijn studie in Groningen onder zijn 'groote leer-meester' Kapteyn bracht hem ertoe te gaan werken in de statistische astronomie en aan de dynamica van ons Melkwegstelsel. Zijn twee jaar op Yale Observatory, waar hij werkte aan breedtevariaties, gaven hem een blijvende interesse in de 'fundamentele' sterrenkunde en het probleem van de absolute declinaties, daarin ook voorgegaan door Kapteyn. Zijn studie van de hoge-snelheidssterren leidde uiteindelijk tot zijn ontdekking van de differentiële Galactische rotatie en de Oort constanten, tot de toepassing van de Galactische dynamica, en de verklaring van Kapteyns Sterstromen en de Oort-limiet.
Hij trachtte vervolgens via oppervlaktefotometrie de structuur van anderemelkwegstelsels te bepalen en hun dynamica te bestuderen. De Tweede Wereldoorlog was een uitgesproken waterscheiding. De opkomst van de radioastronomie was een belangrijk deel daarvan, maar niet het enige. Hij verbreedde zijn werk naar de identificatie van de Krabnevel, de superluminale expansie in Nova Persei, fysica van interstellaire stofdeeltjes, radio astronomie, spiraalstructuur, oorsprong van de bewegingen van interstellaire gaswolken, de oorsprong van kometen en de Oortwolk, de fysica van supernovaresten, stellaire populaties, het Galactisch centrum, hoge-snelheidswolken, ontstaan van melkwegstelsels en uiteindelijk de grote schaalstructuur in het heelal.
Hij wijdde zeer veel van zijn tijd aan het realiseren van de radiotelescopen te Kootwijk, Dwingeloo en Westerbork, aan de Internationale Astronomische Unie, een tweede expeditie naar Kenia, het Leids Zuidelijk Station, en de totstandkoming van de European Southern Observatory.
In mijn presentatielezing zal ik mij concentreren op de periode voor de oorlog.