Lezing | Studium Generale
Permanente scheiding? - De gedwongen Grieks-Turkse bevolkingsuitwisseling van 1923
- Datum
- woensdag 22 mei 2019
- Tijd
- Serie
- Twee steden, één geschiedenis
- Locatie
-
Lipsius
Cleveringaplaats 1
2311 BD Leiden - Zaal
- 019
De inname en verwoesting van Smyrna (september 1922) leidde tot een gigantische vluchtelingenstroom van honderdduizenden Ottomaanse Grieken, die door de nieuwe Turkse machthebbers uit Klein-Azië werden verdreven. Na een moeizame reddingsoperatie kwam het merendeel van hen in de overvolle metropolen Athene en Thessaloniki terecht.
De Grieks-Turkse oorlog werd formeel beëindigd met het Verdrag van Lausanne (1923), waarin de territoriale grenzen tussen Griekenland en Turkije werden vastgelegd. De voornaamste en meest ingrijpende bepaling werd echter gevormd door een gedwongen bevolkingsuitwisseling van moslims en christenen. Met religie als criterium werden circa 1.5 miljoen orthodoxe Grieken, die al eeuwenlang woonachtig waren in Smyrna, maar ook in het Zwarte Zeegebied en Cappadocië, gedwongen naar Griekenland te verhuizen. Ongeveer 500.000 moslims, met een even lange bewoningsgeschiedenis in Grieks-Macedonië en Thracië, gingen de omgekeerde weg.
De documentaire laat zien welke impact het Verdrag van Lausanne had op de bewoners van Griekenland en Turkije en schetst aan de hand van persoonlijke verhalen van vluchtelingen en hun nakomelingen een indringend beeld van de menselijke factor achter diplomatieke en geopolitieke beslissingen.
Documentary: Twice a Stranger: the Treaty of Lausanne (GR 2014, 51’ English subtitles)