Promotie
From Golden Rock to Historic Gem: A Historical Archaeological Analysis of the Maritime Cultural Landscape of St. Eustatius, Dutch Caribbean
- Datum
- donderdag 21 maart 2019
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor
- Prof.dr. C.L. Hofman
Dit proefschrift omvat de studie van het menselijk gebruik van de maritieme omgeving op St. Eustatius, een kleind eiland in het noordoostelijk van de Kleine Antillen. Na een lange Indiaanse bewoning werd het eiland in de vroege 17e eeuw beurtelings door de Nederlanders, Engelsen en Fransen gekoloniseerd; in de twee eeuwen die volgden, wapperde op het eiland maar liefst 22 keer een andere vlag. De Nederlandse vlag bleef uiteindelijk. In de 18e eeuw was het eiland een vrije doorvoerhaven voor goederen van over de hele wereld waardoor het uitgroeide tot een levendig handelscentrum en een van de drukste havens ter wereld. Aangezien er in de 19e eeuw weinig stedelijke ontwikkeling plaatsvond, is het eiland relatief ongerept gebleven.
Aangezien de activiteiten op land en water enorm met elkaar verweven waren, is de studie thematisch opgezet.
De handel trok grote groepen aan: kooplui uit alle hoeken van de Atlantische wereld die luxe huizen bouweden, matrozen die vaak maandenlang op de schepen bivakkeerden en sefardische joden. De koopluis bouwden luxe huizen. Er was ook een grote slavenpopulatie. Zij vervoerden onder meer met kano's goederen tussen het eiland en de schepen. De slaven werkten ook op de plantages. Daar werd illegaal geïmporteerde suiker verwerkt (suikkerriet gedijde niet op het eiland) en voedsel voor lokaal gebruik verbouwd. Door het bloeiende economische klimaat was het ook voor de slaven mogelijk zich sociaal en economisch op te werken.
De rede (ankerplaats voor de kust van een haven waar schepen voor anker konden gaan) van St. Eustatiusis is volgens Stelten veel groter geweest dan altijd werd aangenomen. Er zijn op de rede tot dusverre vijf scheepswrakken gevonden, maar uit bronnen blijkt dat er veel meer moeten liggen. Dit wordt ondersteund door het feit dat het eiland middenin de orkaangordel lag (en ligt) en regelmatig werd getroffen door verwoestende stormen die gebouwen vernielden en schepen deden zinken.
Er was ook een sterke connectie met de Noord-Amerikaanse koloniën; tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog (1775-1783) werden er via St. Eustatius grote hoeveelheden wapens, buskruit en munitie naar de rebellen gestuurd. Bijgevolg vielen de Engelsen het eiland in 1781 binnen en plunderden het.
Eind 18e begon het eiland economisch te verzwakken, een trend die zich in de 19e eeuw voortzette, vooral na de afschaffing van de slavernij. Maar de geschiedenis herhaalde zich want St. Eustatius is nu wederom een internationaal handelscentrum, nu voor petroleumproducten waarvan de overslag plaatsvindt op het noordelijke deel van het eiland.
Bijwonen
Promoties zijn vrij toegankelijk, u hoeft zich niet aan te melden.
Proefschriften
Proefschriften van Leidse promovendi zijn na de promotie digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen
Maarten Muns, adviseur wetenschapscommunicatie Universiteit Leiden
m.a.muns@bb.leidenuniv.nl
071 527 3282