Lezing
Op zoek naar de bouwstenen voor leven tussen de sterren
- Datum
- donderdag 18 oktober 2018
- Tijd
- Locatie
-
Collegezalengebouw
Einsteinweg 57
2333 CC Leiden
Bekijk deze lezing via de live stream
Hoe komen we erachter of er leven mogelijk is op andere planeten? Sinds 20 jaar hebben astronomen overtuigend bewijs dat er planeten rond andere sterren dan onze zon cirkelen. Meer dan 3.000 van deze exoplaneten zijn inmiddels ontdekt, maar zijn ze ook ‘levensvatbaar’?
In deze publiekslezing neemt KAVLI-prijswinnaar Ewine van Dishoeck het publiek mee op ontdekkingsreis door de ruimte. Naar verre exoplaneten, de komeet 67P en onze eigen aarde. Hoe ontstaan planeten? Lijken ze allemaal op elkaar? Ook zal ze ingaan op de chemische basis van de oorsprong van leven. Na de lezing kunt u napraten met een kleine versnapering.
Kosmische wolken vertellen over de oerknal
Van Dishoeck onderzoekt interstellaire wolken: grote gas- en stofwolken die de geboorteplaatsen zijn van planeten. Ze bestudeert welke bouwstenen daarin voorkomen en hoe die samenklonteren tot een geheel. Hieruit kunnen we leren hoe onze eigen aarde is ontstaan en waar bijvoorbeeld al dat water vandaan komt. Andersom gebruikt ze het leven op onze eigen aarde om te kijken welke stoffen in zo’n wolk een indicator kunnen zijn voor leven op exoplaneten.
Zoeken naar antwoorden tussen de sterren
De data die Van Dishoeck gebruikt voor haar onderzoek komen van krachtige telescopen en andere ruimteverkenners die onze sterrenhemel vastleggen. Ruimtesonde Rosetta was bijvoorbeeld jaren onderweg en verzamelde informatie over komeet 67P, die ver weg in ons zonnestelsel rondvliegt. Van Dishoeck zal uit de doeken doen waarom deze data zo interessant zijn en ons meer leren over het ontstaan van ons zonnestelsel.
Nieuwe, nog grotere telescopen die in de planning staan zullen straks nog veel meer en betere data leveren. Welke dit zijn en wat we ervan kunnen verwachten zal Van Dishoeck laten zien.
Over Ewine van Dishoeck
Van Dishoeck is hoogleraar Moleculaire Astrofysica aan de Universiteit Leiden. Hier studeerde ze scheikunde en wiskunde en promoveerde ze op het grensvlak van astronomie en scheikunde. Daarna werkte ze aan Harvard, Princeton en Caltech. Van Dishoeck is de meest geciteerde moleculair astrofysicus ter wereld. De Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschapen benoemde haar in 2012 tot Akademiehoogleraar. Ook ontving ze grote prijzen, waaronder in 2000 de Spinoza prijs en in 2018 de prestigieuze internationale KAVLI-prijs van één miljoen dollar. Van Dishoeck is op dit moment president van de International Astronomical Union (IAU).
Kom ook!
Het Natuurwetenschappelijk Gezelschap Leiden organiseert al bijna 150 jaar hoogstaande wetenschappelijke lezingen met gerenommeerde wetenschappers verbonden aan de Universiteit Leiden. Traditiegetrouw trapt een van de Leidse tophoogleraren in oktober het NGL-jaar af met een grote publiekslezing. Alumni, (oud-)medewerkers en alle andere geïnteresseerden in de natuurwetenschappen zijn van harte welkom.