Promotie
Invordering door de overheid: de invordering van geldschulden uit herstelsancties onder de Awb
- T.N. Sanders
- Datum
- woensdag 17 oktober 2018
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotoren
- Prof.mr. T. Barkhuysen
- Prof.mr. M.W. Scheltema (EUR)
Bijwonen
Promoties zijn vrij toegankelijk, u hoeft zich niet aan te melden.
Samenvatting
De overheid moet geldschulden die voortvloeien uit opgelegde sancties in beginsel invorderen: anders heeft de sanctie weinig zin. In dit onderzoek wordt uitgezocht wanneer de overheid ondanks dit uitgangspunt toch niet mag invorderen. Onder welke omstandigheden hoeft de burger toch niet te betalen?
Om daar een antwoord op te formuleren zijn alle rechterlijke uitspraken van de afgelopen 10 jaar over herstelsancties onderzocht. Herstelsancties beogen de burger niet te straffen, maar alleen de overtreding ongedaan te maken. Denk bijvoorbeeld aan de terugvordering van een onterechte genoten uitkering.
Uit dit onderzoek blijkt dat de bestuursrechter de burger niet lichtzinnig ontslaat van zijn betalingsverplichting. Van de ruim 8.000 bestudeerde uitspraken zijn er maar 15 gevallen gevonden waarin de burger werd bevrijd van zijn geldschuld. Er is geen enkel geval gevonden waarin de burger een teruggevorderde onterecht genoten bijstandsuitkering niet hoefde terug te betalen, hoe schrijnend de situatie ook was.
De gevallen waarin de bestuursrechter oordeelde dat een burger niet hoeft te betalen blijken goed vergelijkbaar. Een belangrijke factor is de vraag of de overheid een verwijt valt te maken (bijvoorbeeld als de overheid de burger verkeerd heeft voorgelicht) en de mate waarin de burger iets kan worden verweten. De mate waarin de burger de geldschuld daadwerkelijk kan betalen blijkt daarentegen nooit een reden te zijn om niet te hoeven betalen, vanwege het bestaan van de beslagvrije voet en de schuldsanering. Dit onderzoek steunt daarmee de conclusie dat een goede bescherming van de armlastige burger via de beslagvrije voet en schuldsanering broodnodig is.
Proefschriften
Proefschriften van Leidse promovendi zijn na de promotie digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen
Maarten Muns, adviseur wetenschapscommunicatie Universiteit Leiden
m.a.muns@bb.leidenuniv.nl
071 527 3282