ESO-instrument METIS bereikt belangrijke ontwerp-mijlpaal
Het METIS-instrument dat onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) wordt gebouwd voor ESO's toekomstige Extremely Large Telescope (ELT) in Noord-Chili heeft een belangrijke mijlpaal bereikt: het voorlopig ontwerp is goedgekeurd.
Van babysterren tot planeetvormende schijven
METIS, de afkorting van Mid-infrared ELT Imager and Spectrograph, zal de reusachtige hoofdspiegel van de ELT volledig benutten om een breed scala aan wetenschappelijke onderwerpen te onderzoeken – van objecten in ons zonnestelsel tot verre actieve sterrenstelsels. METIS is uitermate geschikt om de levensloop van sterren te onderzoeken, van babysterren en hun planeetvormende schijven tot oudere sterren die het einde van hun bestaan naderen.
De krachtige camera en spectrograaf METIS onderging zijn Preliminary Design Review in het hoofdkwartier van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Garching, Duitsland.
De grootste infraroodtelescoop ter wereld
De ELT zal op het moment dat hij halverwege dit decennium bedrijfsklaar is, de grootste optische tot mid-infrarood-telescoop op aarde zijn. Met zijn 39 meter grote hoofdspiegel en geavanceerde adaptieve optische systeem zal hij een zes keer hogere resolutie hebben dan de James Webb Space Telescope. Dankzij de adaptieve optiek van de ELT zal METIS de structuur en samenstelling van kosmische objecten met revolutionaire precisie kunnen vaststellen.
Groot Nederlands belang
Voor Nederland is de ontwikkeling van METIS van groot belang. De wetenschappelijk directeur van NOVA en Leids hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck leg uit: ‘We zijn ontzettend trots op het wereldwijde METIS-team dat onder leiding van NOVA zo'n cutting-edge instrument heeft ontworpen. Met METIS staan Nederlandse astronomen vooraan in de zoektocht naar mogelijk leven op onze buurplaneten. Ook zal METIS veel nieuwe inzichten leveren in de manier waarop nieuwe planeten worden gebouwd. Maar we gaan ook vast verrassingen vinden, ontdekkingen die we niet hadden verwacht. Dat maakt de wetenschap zo spannend!’
Onderzoek aan exoplaneten is een van de meest dynamische en spannende onderzoeksterreinen van de astronomie, voor zowel wetenschappers als het publiek. METIS zal in staat zijn om de temperatuur, het weer en seizoensveranderingen in de atmosferen van tal van reuzenplaneten bij andere sterren te bestuderen. Bovendien heeft METIS het vermogen om aarde-achtige exoplaneten bij de meest nabije sterren rechtstreeks te detecteren en, in gunstige gevallen, ook hun atmosferische samenstelling te onderzoeken.
De Leidse projectmanagers
De Sterrewacht Leiden draagt bij aan het ontwerp en bouw van dit unieke instrument, zowel door het huisvesten van projectmanagement, systems engineering disciplines en calibratie als door integratie. ‘We zijn erg trots om het Projectbureau van dit grote internationale project op de Leidse Sterrewacht te hebben,’ zegt hoogleraar Infraroodastronomie Bernhard Brandl, Principal Investigator van METIS. ‘Het consortium kijkt uit naar de integratie, testen en verificatie van het gehele METIS-instrument in Leiden.’
Nederlandse expertise
Ook de Nederlandse hightechindustrie speelt een belangrijke rol bij de bouw van METIS. Zo is bijvoorbeeld het Maastrichtse bedrijf Janssen Precision Engineering al enige jaren betrokken bij de ontwikkeling van een geavanceerde kalibratiespiegel voor het instrument. Deze spiegel kan met hoge snelheid en uiterste precisie schakelen tussen het waar te nemen beeld en een kalibratieachtergrond.
Nu het instrument is geslaagd voor zijn Preliminary Design Review, zal het METIS-consortium zijn ontwerp verder uitwerken, voordat de bouw van het instrument daadwerkelijk gaat beginnen.
Dit bericht is gebaseerd op het persbericht van astronomie.nl