Berna Güroğlu onderzoekt sociale buitensluiting voor de Wetenschapsagenda
Uit de Startimpuls Nationale Wetenschapsagenda ontvangt boegbeeld Eveline Crone 2,5 miljoen voor het programma ‘NeuroLabNL: Optimale condities voor leren en veiligheid van jongeren’. Daarin is Berna Güroğlu projectleider van het onderdeel ‘Sociale relaties en sociale buitensluiting'.
Voor de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) kon iedere burger destijds een vraag indienen. Ruim 12.000 vragen zijn inmiddels gebundeld tot meer dan twintig zogenoemde routes. Acht van die routes ontvangen van de Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek (NWO) nu samen 20 miljoen.
Waarom werken anti-pestprogramma’s bij sommige jongeren en bij andere niet?
Voor jongeren zijn positieve relaties met leeftijdsgenoten heel belangrijk. Gepest worden door leeftijdsgenoten kan zelfs leiden tot een depressie of delinquent gedrag. Meerdere anti-pestprogramma’s in Nederland hebben dan ook als doel pestgedrag bij jongeren te verminderen. Maar waarom werken sommige anti-pestprogramma’s wel en andere niet? En waarom werken ze bij sommige jongeren en bij andere niet? Dat vraagt ontwikkelingspsycholoog Güroğlu zich af.
Anti-pestprogramma’s in kaart brengen
Behalve een aantal anti-pestprogramma’s op een groot aantal scholen zijn er ook kleinschalige, minder bekende programma’s, die bijvoorbeeld werken op basis van een interventie met sporten. Dat interesseert Güroğlu: ‘Sport gaat over pro-sociale relaties, over samenwerken als team voor hetzelfde doel.’ Daarom heeft ze het plan opgevat om eerst alle bestaande anti-pestprogramma’s in kaart te brengen. Welke verschillende processen worden aangepakt met de diverse programma’s? Die bestaande programma’s wil ze koppelen aan nieuwe wetenschap. Daarvoor wil Güroğlu neurale en fysiologische processen bij buitensluiting bekijken. Er zijn al plannen om jongeren die langdurig slachtoffers zijn van pesten te onderzoeken in de fMRI-scanner.
Krachten bundelen
‘Bijzonder is de samenwerking van álle universiteiten in Nederland in dit programma van boegbeeld Crone’, benadrukt Güroğlu. Zijzelf is uitgekozen als expert door hoofdaanvrager Crone in samenwerking met het Ministerie van Veiligheid en Justitie en NWO. Het schoolprogramma Kiva, de organisatie Respect-education, Hersenstichting Nederland en de maatschappelijke partner Fun4all doen mee met Güroğlu's onderdeel ‘Sociale relaties en sociale buitensluiting’. Naast een aantal Nederlandse universiteiten zijn andere kennisinstituten als TNO en het HBO erbij betrokken.
Kennis delen
Güroğlu vindt het waardevoller te kijken naar de bestaande studies en pestinterventies, in plaats van weer een nieuw anti-pestprogramma toe te voegen. Dat zou trouwens meer tijd vergen dan de drie jaar die voor dit NWA-programma staat. Güroğlu: ‘Er liggen gegevens te wachten van honderden scholen en duizenden leerlingen die we willen onderzoeken en combineren met lopende anti-pestprogramma’s. Vervolgens gaan we evalueren en doen we aanbevelingen op grond van de nieuw verworven kennis over neurale en fysiologische processen van buitensluiting bij jongeren. Daarmee richten we ons op leerkrachten, ouders en jongeren, onder meer via een website.