‘Het draait allemaal om nieuwsgierigheid’
Tijdens de opening van het academisch jaar wordt traditiegetrouw de LUS Onderwijsprijs uitgereikt aan de beste docent op de universiteit. Maak kennis met de genomineerden. Deze week: Jan van Lith.
‘Eerlijk gezegd ben ik verrast en verbaasd door mijn nominatie voor de LUS Onderwijsprijs’, zegt Jan van Lith, hoofd van de afdeling verloskunde van het LUMC. ‘Ik ben gynaecoloog en geef leiding aan een afdeling, dus onderwijs is niet mijn grootste taak. Dat mijn studenten me desondanks genomineerd hebben, is natuurlijk een grote eer.’
Wat is je visie op het geneeskundeonderwijs?
‘Veel studenten hebben een bepaald beeld van het artsenbestaan. Ik trigger hen om dat beeld te toetsen aan de werkelijkheid. De dokter is allang niet meer de notabele van het dorp die alles beter weet. Patiënten voeren steeds meer de regie over hun eigen leven. In deze veranderende wereld is de dokter eerder een coach dan een alwetende. En over vijf jaar is de medische wetenschap weer compleet veranderd. Dat betekent dat de arts continu moet blijven leren.’
Wat hebben studenten daarvoor nodig?
‘Het draait in feite allemaal om nieuwsgierigheid. Iedereen kan kennis vergaren uit boeken of hoorcolleges, maar je houding is veel belangrijker. Ik hoop hen een positief-kritische instelling mee te geven. De tools om te onderzoeken hoe iets precies zit. Dat is ook op de werkvloer belangrijk. Geen enkele arts werkt in zijn eentje. Je kunt alleen goed functioneren in een team van dokters door kritisch te zijn op elkaar en op jezelf. Je kwetsbaar durven opstellen is van groot belang.’
Hoe onderwijs je dit?
‘Geneeskundecolleges zijn vaak vrij massaal. Toch moet iedereen in de zaal het gevoel hebben met mij in gesprek te zijn. Dat doe ik door veel vragen te stellen, waarna studenten samen het antwoord op een medische vraag vinden. En ik stel me kwetsbaar op. Als we een patiënt op bezoek hebben, vraag ik achteraf vaak: ‘Wat ging goed? En wat ben ik vergeten te vragen?’. In werkgroepen speel ik regelmatig zelf de patiënt. Dan ben ik bijvoorbeeld een vrouw die niet zwanger kan worden. De studenten moeten mij dan te woord staan. Het maakt ze een klein beetje ongemakkelijk, waardoor ze nog meer worden uitgedaagd. Leuk dat je veel theoretische kennis hebt, maar wat doe je er in de praktijk mee?’
Wat vraagt dat van de docent?
‘Een bepaalde mate van toneelspel. Je moet niet bang zijn emotie in het klaslokaal te brengen. Stel dat we discussiëren over de toekomst van het zorgstelsel, dan zal je mij bijvoorbeeld met mijn vlakke hand op tafel zien slaan en uitroepen: ‘Weet je wel wat dat kost?!’. Door dit ‘schrikmoment’ blijft iedereen betrokken en wordt een andere, maatschappelijke relevantie, invalshoek ingebracht. Dat helpt om iedereen te boeien.’
Over de LUS Onderwijsprijs
De LUS Onderwijsprijs is een initiatief van het Leids Universitair Studentenplatform. Jaarlijks eren zij een universitair docent die zich ‘bijzonder verdienstelijk’ heeft gemaakt op het gebied van onderwijs. Alle genomineerden worden voorgedragen door hun eigen studenten. Uiteindelijk bezoekt het LUS enkele colleges, waarna zij een ‘shortlist’ maken met drie finalisten. Daarbij let het LUS onder meer op onderwijsinnovatie, interactie met studenten en in hoeverre de docent in staat is zijn of haar onderwijs blijvend te verbeteren. Dit jaar zijn de genomineerden Kim Beerden (Geesteswetenschappen), Jan van Lith (LUMC) en Marion Boers (Geesteswetenschappen).