Creatief schrijven op academisch niveau
In Angelsaksische landen is creatief schrijven al sinds jaar en dag onderdeel van het academisch curriculum. Met de introductie van ‘Creative writing’ als Honours Class, is het in Leiden begonnen aan een academische opmars. Pauline Slot, auteur en Leids alumna, geeft de Class. En een cursus bij het LAK.
De studenten willen wel
De Honours Class ‘Creative Writing; het verrassende nut van fictie schrijven’, dit academisch jaar gestart, werd meteen overschreven. Zodanig zelfs dat er in het eerste semester twee werden georganiseerd en in dit semester nog een derde. Die ook alweer vol is. De studenten willen dus wel. Van alle faculteiten komen ze. ‘En dat is een van de leuke aspecten van deze Honours Class’, zegt Pauline Slot. ‘Al die verschillende achtergronden.’
Gastschrijvers
De Universiteit Leiden heeft al een lange traditie in creative writing als keuzevak, ieder jaar verzorgd door een andere gastschrijver. Zij kunnen dit vak naar eigen inzicht inrichten. Pauline Slot (1960) benaderde zelf de Leidse universiteit met het idee een cursus Creative Writing met een stevig academisch anker te ontwikkelen – en te geven. Ze studeerde in Leiden af in de taalbeheersing en promoveerde in Amsterdam op retorische vragen. Slot debuteerde in 1999 succesvol met haar roman Zuiderkruis. Sindsdien zijn van haar boeken 200.000 exemplaren verkocht. Naast haar schrijverschap heeft ze een bureau voor freelance redactie en schrijftraining.
Technische aspecten
Hoe komt het volgens haar dat in de Angelsaksiche landen Creative Writing al heel lang onderdeel is van het reguliere curriculum, terwijl de weerstand hiertegen in Nederland zich maar langzaam laat slechten? Slot: ‘Ik denk dat in Nederland wordt gedacht dat schrijven een gave is die je niet kunt aanleren, dat het een aangeboren talent is. Mijn ervaring in de trainingen die ik geef is dat natuurtalenten er wel uitspringen, maar dat je de technische vaardigheden heel goed kunt leren, oefenen en ontwikkelen.’ En: het creatief schrijven ontwikkelen is niet alleen nuttig voor schrijvers in spe. Je gaat er sowieso beter van schrijven. Slot nodigt ook gastsprekers uit die er iets heel anders mee doen, zoals een organisatieadviseur die gebruik maakt van ‘Storytelling'.
The seven basic plots
De Honours Class bestaat uit zes bijeenkomsten van drie uur en één van een hele dag. Slot heeft een reader samengesteld over diverse aspecten van schrijven en lezen. Wat zijn ooit de evolutionaire voordelen geweest van verhalen vertellen? Het gaat ook over empathie, de ethiek van fictie en – uiteraard – over narratieve technieken, en plots. Bij dit laatste speelt The Seven Basic Plots: Why We Tell Stories van Christopher Booker uit 2004 een belangrijke rol. Booker beschrijft na meer dan dertig jaar onderzoek hoe alles wat geschreven wordt, is terug te voeren op zeven elementaire plots, zoals Reizen en terugkeren, Het monster verslaan, De queeste, Tragedie en Komedie.
Reflecteren
Brookers boek is verguisd en bejubeld maar het is volgens Slot een mooi handvat om te oefenen en uitstekend geschikt om over te praten. En dat laatste gebeurt veel in de Honours Class. Om greep te krijgen op het thema, een eigen visie te ontwikkelen, om op afstand te reflecteren op de schrijfbehoefte en wat daarmee te doen. En de gedachten te verwerken in essays. Haar cursus bevat dus zowel een theoretische en reflectieve component als een component zelf schrijven.
Erop uit
Slot trekt er ook op uit met de studenten op die ene dag. Hup, naar buiten, net als schilders. ‘Het gaat om kijken, waarnemen, observeren en dan beschrijven’, zegt ze. ‘Waar de schilder schildert, schrijft de student.’ Slot laat ze bijvoorbeeld het gebouw van de Universiteitsbibliotheek met nieuwe ogen bekijken en dan beschrijven. ‘Wie dat gebouw kent weet: dat is geen eenvoudige opdracht,’ zegt ze. ‘Sommigen geven een rondleiding alsof je er rondloopt, anderen schrijven als architect, weer anderen vinden een sprekende typering in één woord, zoals legokasteel’.
Opmaat?
Is Slots cursus een opmaat naar Creative Writing als onderdeel van het reguliere curriculum? ‘Ik hoop het. Creative Writing is in elk geval als academisch vak in opkomst.’
(1 februari 2016/CH)
Schrijflab bij het LAK door Pauline Slot, en andere LAK-cursussen schrijven
- Pauline Slot verzorgt in maart ook een Schrijflab van twee dagen bij het LAK. Deze workshop staat open voor studenten en medewerkers. Het accent ligt sterk op het praktische aspect van het creatief schrijven.
- Het LAK biedt ook andere cursussen op het gebied van (creatief) schrijven.