Oratie Prof. dr. M. Ubbink
Op vrijdag 13 mei is de oratie van Marcellus Ubbink over zijn leeropdracht 'Protein Chemistry'.
Een kijkje in de wetenschappelijke keuken
Studenten zijn zich te weinig bewust van de manier waarop in de wetenschap nieuwe kennis verkregen wordt, vindt Marcellus Ubbink, hoogleraar Protein Chemistry. In zijn oratie, die hij vandaag uitspreekt, pleit hij daarom voor meer aandacht voor wetenschapsfilosofie in het curriculum van opleidingen.
Zweverig
Filosofie leek hem altijd een beetje zweverig, maar toen Marcellus Ubbink (1965) zich er eenmaal in begon te verdiepen, kwam hij erachter dat het concreter was dan hij dacht. “In de wetenschapsfilosofie wordt al eeuwen nagedacht over hoe wetenschap moet worden bedreven”, zegt Ubbink. “Wetenschapsfilosofen hebben hun stempel gedrukt op hoe wetenschap vandaag de dag werkt, hoe we ons beeld van de werkelijkheid bereiken.”
Kennis vergaren
Volgens Ubbink is het proces waarop nieuwe kennis vergaard wordt in de wetenschap onderbelicht in het onderwijs. “Studenten leren veel feiten tijdens hun studie, maar ze realiseren zich niet hoe deze feiten tot stand zijn gekomen”, zegt Ubbink. “Leerboeken schetsen alleen het huidige beeld van de werkelijkheid, maar die beelden kunnen op den duur verworpen worden. We brengen studenten niet expliciet bij wat kennis is en hoe we het verkrijgen.”
Wetenschappelijke keuken
Het is de kern van de boodschap die Ubbink vandaag in zijn oratie wil uitdragen. Ter illustratie geeft hij een kijkje in ‘de wetenschappelijke keuken’. Hij wil laten zien hoe wetenschap werkt aan de hand van de ontwikkelingen in zijn eigen werkveld. Hij kan daarbij putten uit een ruime ervaring. De vorig jaar benoemde hoogleraar Protein Chemistry wordt gezien als een pionier op het gebied van eiwitinteracties en heeft sinds 1997 een indrukwekkend bedrag van ruim 4 miljoen euro aan subsidies binnengesleept.
Nieuwe tak van sport
Zijn onderzoek is fundamenteel van aard. Hij richt zich op het begrijpen van de dynamiek van eiwitten. Dit is een relatief nieuwe tak van sport: de afgelopen jaren is pas duidelijk geworden hoe belangrijk de beweeglijkheid van eiwitten is bij het aangaan van reacties. Deze dynamiek brengt de groep van Ubbink in kaart met een methode die inmiddels hun handelsmerk is geworden: paramagnetische NMR-spectroscopie.
Praktische toepassingen
Onverwachts heeft Ubbinks onderzoek ook praktische toepassingen gekregen. Hij werkt samen met Dr Gregg Siegal en het spin-off bedrijf ZoBio aan een methode om snel te kunnen bepalen hoe een stofje dat potentieel als basis voor een medicijn kan dienen, zich hecht aan een eiwit. Ook is er een samenwerking met biotechnologiebedrijf Crucell, waarbij Ubbink zijn expertise inzet voor de ontwikkeling van vaccins.
Cursus wetenschapsfilosofie
Het is mooi om te zien dat Ubbink niet alleen pleit voor meer aandacht voor kennisverwerving in het onderwijs, maar dat hij zich hier ook actief voor inzet. Samen met het Instituut voor Wijsbegeerte van de Universiteit Leiden wil hij een cursus wetenschapsfilosofie opzetten binnen zijn faculteit . Hiermee hoopt hij studenten te laten beseffen hoe alles wat in de boeken staat tot stand is gekomen. Het zou goed kunnen dat Ubbink ook op dit gebied pionierswerk gaat verrichten.