Kan de aanhoudende discussie over asiel als crisissituatie worden aangemerkt?
De formerende partijen zoeken naar oplossingen om de vluchtelingenstroom in te perken. Het plan ligt er om de opvang als crisis te bestempelen. Kan dit zomaar? Mark Klaassen, universitair docent Europees recht, hierover aan het woord in Nieuwsuur.
Breekt nood wetten?
Bij de NOS zegt demissionair staatssecretaris Van der Burg dat de asielopvang niet zomaar als een crisis kan worden beschouwd. ‘De Raad van State schrijft voor dat je daar geen noodwetgeving voor mag inzetten, dat moet worden opgelost met beleid en wetgeving.’ Informateur van Zwol meldt bij de NOS dat noodmaatregelen echter wel mogelijk zijn. Denk aan de crisis- en herstelwet die tijdens de economische crisis en onlangs nog Covid is gebruikt, zegt hij voor Nieuwsuur.
Nieuw Europees migratiepact
Mark Klaassen meldt in Nieuwsuur, dat voor het asielbeleid EU regels gelden die bindend zijn. ‘Op het nationale vlak is er maar beperkte speelruimte in het asielrecht. Het EU recht voorziet op dit moment niet in het figuur crisis.’ Nieuwsuur bericht dat enkele weken geleden een nieuw Europees migratiepact is aangenomen, waar een Verordening over crisis en overmacht situaties onderdeel van is. Klaassen licht toe dat ‘lidstaten die te maken hebben met een plotselinge enorme toename van vluchtelingen en echt alles in het werk hebben gesteld, om te voorkomen dat het een crisis wordt, een verzoek bij de EU kunnen indienen. Met het verzoek kunnen procedurele waarborgen worden weggenomen en andere lidstaten worden verzocht dit over te nemen.’ Dit voorstel moet nog officieel worden bekrachtigd door de Europese Raad en zal na 2 jaar in werking treden.
‘crisis of force majeure’
De verordening komt voort uit de situatie in bepaalde lidstaten (o.a. Italië, Griekenland en Polen) die dicht tegen de buitengrenzen aan liggen en in de laatste jaren met onevenredig veel vluchtelingen te kampen hadden. De nieuwe verordening zorgt ervoor dat deze landen in een crisissituatie kunnen worden ontlast. Het is zeer de vraag of de huidige situatie in het Nederlandse asielbeleid ernstig genoeg is om te worden aangemerkt als ‘crisis of force majeure.'
Om de Nederlandse crisisstatus te bemachtigen dient een verzoek bij de Europese Commissie te worden ingediend, die dat verzoek moet accepteren in een besluit, aldus Klaassen.
‘Het EU- asielrecht hebben we om ervoor te zorgen dat landen hun normen niet naar beneden bijstellen, wat een land minder aantrekkelijk maakt en vervolgens ten koste gaat van een andere lidstaat’, eindigt Klaassen in Nieuwsuur.
Meer weten?
Bekijk de NOS-Nieuwsuur uitzending
Foto: Kevin Bückert via Unsplash